آرشیو اینترنت، که یک مرجع پیشگام در حفظ و دسترسی به محتوای دیجیتال است، با نهایت نبردهای حقوقی خود در اواخر سال گذشته به یک نتیجه مشخص رسید. این نتایج باعث به وجود آمدن نگرانیهای زیادی در مورد حفظ دسترسی به آرشیو بزرگ محتوای آنلاین شد. بنیانگذار این سازمان، بوریس ولمن، ابراز تاسف کرده است که بسیاری از منابع فرهنگی و تاریخی که آرشیو ذخیره کرده، در معرض خطر قرار دارند.
از زمان تأسیس این آرشیو در سال 1996، مأموریت آن حفظ اطلاعات دورههای مختلف تاریخ و ادبیات بشر و همچنین منابع رسانهای بوده است. آرشیو اینترنت با استفاده از فناوریهای پیشرفته، به جمعآوری و ذخیرهسازی انواع مختلفی از محتوا از وبسایتها، کتابها و دیگر نشریات پرداخت. این جمعآوری شامل منابعی است که ممکن است تحت قوانین حرمت کپیرایت قرار بگیرند و این موضوع به درگیریهای حقوقی دامن زده است.
بنیانگذار آرشیو اینترنت، ولمن، تأکید میکند که این نهاد به دنبال تامین حق دسترسی همگانی به اطلاعات است و این حق باید محترم شمرده شود. او به شدت از شرایط ایجاد شده ابراز نارضایتی کرده و میگوید که در ازای حفاظت از حقوق ناشران، ممکن است بسیاری از منابع مفید و با ارزش از دست بروند. ولمن همچنین اشاره میکند که این انتخاب، بر زندگی افرادی که به این منابع وابستهاند، تأثیر منفی خواهد گذاشت.
در طول این سالها، آرشیو اینترنت به یک منبع مهم آموزشی و پژوهشی برای محققان، دانشجویان و دانشپژوهان تبدیل شده است. به شکلی که هیچ مرجع دیگری چنین گستردگی و تنوعی از اطلاعات را در اختیار قرار نمیدهد. با این حال، در سالهای اخیر، تحت فشار ناشران و دیگر سازمانهای حقوقی، این آرشیو با مشکلات قانونی بزرگی مواجه شده است.
بسیاری از نهادهای منتشرکننده محتوای دیجیتال، خواستار حذف محتوای غیرمجاز از آرشیو اینترنت شدهاند. آنان معتقدند که استفاده از آثار افشاشده به شکل غیرمجاز، منجر به خسارت مالی برای ناشران شده و همچنین به نوعی موجب تقلیل کیفیت آثار فرهنگی و هنری است. بنابراین، واکنشهای حقوقی به دستورالعملهای آرشیو اینترنت، در شکل پروندههای متعدد نمایان شد.
در نهایت، پس از گذشت سالها دعاوی قضایی، در ژانویه سال جاری، این آرشیو موفق شد که توافقی با نقضکنندگان کپیرایت به امضا برساند. این توافقات نه تنها به طور رسمی نبردهای قانونی را پایان داد، بلکه همچنین به تعریف حدود دسترسی به محتوای دیجیتال نیز پرداخت. این توافقات شرطهای متعدد و محدودیتهایی را برای ذخیرهسازی و انتشار اطلاعات در نظر گرفته است.
بنیانگذار آرشیو اینترنت به این موضوع اشاره کرده که با وجود این توافقات، برخی از مهمترین آثار فرهنگی و ادبی ممکن است دیگر در دسترس عموم نباشند و این یک فاجعه فرهنگی به شمار میآید. او همچنین از نهادهای دولتی و تصمیمسازان خواسته تا به این موضوع توجه بیشتری داشته باشند و در راستای حفظ فرهنگ عمومی تلاش کنند.
آرشیو اینترنت تجربهای بینظیر در عرصه حفظ و نگهداری اطلاعات الکترونیکی و انتشارات آنلاین است. این سازمان، با هزاران کتاب، مقاله و وبسایت، نماینده یک گنجینه ارزشمند از دانش بشری است که در صورت از بین رفتن، ممکن است به صدها سال تلاش برای حفظ آثار فرهنگی و تاریخی لطمه بزند.
پس زمینه
آرشیو اینترنت (Internet Archive) یک سازمان غیرانتفاعی است که در سال 1996 تأسیس شد. مأموریت این نهاد جمعآوری و ذخیرهسازی محتواهای دیجیتال و اطلاعات از وبسایتها، کتابها، و دیگر رسانهها به منظور حفاظت و ارائه دسترسی همگانی به منابع اطلاعاتی است. آرشیو اینترنت شامل میلیونها سند و محتوای دیجیتال است که بسیاری از آنها ممکن است تحت قوانین کپیرایت قرار گیرند. با افزایش محبوبیت اینترنت، مقامات و ناشران بیشتری شروع به ابراز نارضایتی از ذخیرهسازی محتوای آنها توسط این سازمان کردند. در نتیجه این فشارها، آرشیو به مبارزات قانونی رو آورده و موجب ایجاد نهایی توافقهایی با ناشران شده است.